หากถามการทำงานทางด้านการเงิน หลายคนจะนึกถึงอาชีพ นักบัญชี เป็นหลัก แต่จะมีใครรู้อีกบ้างว่า อาชีพที่ลงลึกไปยิ่งกว่านั้น ก็คือ อาชีพ ผู้ตรวจสอบบัญชี อาชีพนี้ไม่ใช่ว่าใครก็สามารถเป็นกันได้ง่ายๆ เนื่องจากเรื่องเงินๆ ทองๆ เป็นเรื่องที่ค่อนข้างเซนซิทีฟกันมากเลยทีเดียว ถ้าเกิดความผิดพลาดขึ้นมา ถือเป็นเรื่องใหญ่ที่ยากจะแก้ไข ทำให้เกิดอาชีพผู้ตรวจสอบบัญชีขึ้นมา ใครที่ชอบงานทางด้านนี้ JobsChiangrai ก็จะมาบอกเล่าให้ทุกคนได้ฟัง และ นำไปพิจารณากันดู
รู้จักอาชีพ ‘ผู้ตรวจสอบบัญชี’
ในทุกบริษัท จะมีฝ่ายบัญชีเป็นผู้คอยดูแลจัดการเรื่องการเงินภายใน รวมไปถึงค่าใช้จ่ายต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากนโยบายของบริษัทนั้นๆ แต่หากทำเพียงบัญชีอย่างเดียว อาจทำให้เกิดความเสี่ยงกับบริษัทได้ เพราะว่าจะมีข้อมูลบางส่วนที่อาจก่อให้เกิดความผิดพลาดหรือตกหล่น ดังนั้น ผู้ตรวจสอบบัญชี จึงมีหน้าที่ทำงานภายใต้การดูแลของสภาวิชาชีพบัญชี เพื่อตรวจสอบและรับรองความถูกต้องเกี่ยวกับงานบัญชี รวมไปถึงเอกสารต่างๆ ที่ได้มีการบันทึกไว้ในงานบัญชี
การตรวจสอบบัญชีนั้น ไม่ได้มีไว้เพียงแค่ตรวจสอบความผิดพลาดของงานฝ่ายบัญชีเท่านั้น แต่ยังมีประโยชน์ทางด้านธุรกิจเป็นอย่างมาก เนื่องจากว่า หากบริษัทไหนมีผู้ตรวจสอบบัญชี ก็จะช่วยทำให้บัญชีมีความเสถียรมากยิ่งขึ้น ตรวจสอบ เพื่อหาความเสี่ยง รวมไปถึงการบริหารทรัพยากรต่างๆ ในอนาคต สร้างความเชื่อมั่นให้กับธนาคารได้เป็นอย่างดี ที่สำคัญ ยังให้คำแนะนำในเรื่องของการเงินแก่เจ้าของธุรกิจได้ด้วย ทำให้อาชีพนี้มีความสำคัญต่อธุรกิจสูง
ลักษณะการทำงานของผู้ตรวจสอบบัญชี
โดยรวมแล้ว ผู้ตรวจสอบบัญชีมีหน้าที่ในการตรวจงานของทางฝ่ายบัญชีทุกอย่างว่า งานครบถ้วนไหม มีข้อผิดพลาดอะไรเกิดขึ้นบ้าง การแยกการเงินประเภทต่างๆ ออกจากกัน ซึ่งงานเหล่านี้ ก็ไม่มีเพียงแค่ตัวเลขเท่านั้น แต่ยังเป็นงานเอกสารกองใหญ่ที่จะต้องจัดการให้เป็นระบบระเบียบมากที่สุด เราสามารถแบ่งลักษณะงานของผู้ตรวจสอบบัญชี ได้ดังนี้
- ตรวจบัญชีทางการเงินของเจ้าของบริษัท ไม่ว่าจะเป็นรายรับ รายจ่าย เงินที่จ่ายออกไป ใช้ไปกับอะไร ได้รับเงินมาจากส่วนไหนบ้าง
- จัดสรรงบประมาณของบริษัท เป็นการบริหารงบประมาณ เพื่อให้สามารถใช้ในอย่างครอบคลุมในงบที่จำกัดและได้ประสิทธิภาพมากที่สุด
- ตรวจสอบความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นจากการทำบัญชีได้ พร้อมทั้งแก้ไขข้อผิดพลาดต่างๆ ที่เกิดขึ้น
- ตรวจสอบเรื่องของการเสียภาษีให้กับนายจ้าง เพื่อหลีกเลี่ยงการกระทำผิดกฎหมายให้ได้มากที่สุด
- รายงานข้อมูลทางด้านการเงินต่างๆ ให้กับนายจ้าง
- ให้คำแนะนำทางด้านการเงินให้กับนายจ้าง เช่น การวางแผนการเงิน การวางแผนงบประมาณ การวางแผนการเสียภาษี เป็นต้น
- ทำหน้าที่วางแผนการเงินทางด้านต่างๆ ให้กับบริษัท เพื่อให้บริษัทสามารถใช้เงินจำนวนนั้นให้เกิดประโยชน์สูงสุด
คุณสมบัติของผู้ตรวจสอบบัญชี
- เป็นคนช่างสังเกต มีความละเอียดรอบคอบ สามารถสังเกตเห็นแม้กระทั่งปัญหาเล็กๆ น้อยๆ ที่เกิดขึ้น แม้ว่าเลข 0 อาจจะเป็นเพียงแค่เลขตัวเดียว ไม่มีค่าอะไร แต่หากไปเติมเข้ากับเลขจำนวนอื่น อาจทำให้ค่าของเงินเปลี่ยนแปลงได้เป็นเท่าตัวเลย
- มีระเบียบวินัย เป็นคนมีความอดทนสูง เพราะงานเหล่านี้ เป็นงานละเอียดอ่อน ไม่ใช่แค่เรื่องของตัวเลขเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงเอกสารต่างๆ ต้องใช้ความคิดอยู่ตลอดเวลา มีความต่อเนื่องในการทำงาน
- มีความซื่อสัตย์ สุจริต ไม่คดโกง เรื่องการเงินถือเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างมากสำหรับทุกบริษัท เพราะมีผลประโยชน์ของแต่ละฝ่ายมารวมกันไว้ ต้องมีการจัดการเงินอย่างเที่ยงตรง ไม่ลำเอียงไปฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง
- เก็บความลับเก่ง แม้ว่าเราจะรู้ข้อมูลของบริษัททั้งหมดแล้ว แต่เราก็ไม่สามารถขายข้อมูลที่เรามีให้กับคนอื่นได้ เพราะจะทำให้บริษัทของเราเสียเปรียบจนอาจถึงขั้นล้มละลายได้ ไม่แสวงหาผลประโยชน์จากข้อมูลเหล่านั้น
- มีความรับผิดชอบ ในการทำงานของทางด้านผู้ตรวจสอบบัญชี จะต้องพยายามทำงานให้เสร็จก่อนหรือเสร็จตรงตามที่กำหนดเวลาไว้ ไม่มีการเลื่อนงานแต่อย่างใด เพราะหากเลื่อนงานของเรา อาจมีกระทบใหญ่เกิดขึ้นกับบริษัทและฝ่ายอื่นๆ ได้
อยากเป็นผู้ตรวจสอบบัญชี ต้องเรียนอะไรบ้าง
ต้องเรียนระดับมัธยมใน สายวิทย์-คณิต หรือ สายศิลป์-คำนวณ เพราะต้องใช้ทักษะทางด้านวิชาคณิตศาสตร์มากเป็นพิเศษ หรือ ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) ที่ถูกต้องตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการ จากนั้น จึงเลือกเรียนต่อในระดับมหาวิทยาลัย เมื่อเรียนจบแล้ว ก็ต้องไปเป็นเด็กฝึกหัดงานทางด้านบัญชี เพื่อสอบและขอใบอนุญาตในการทำงาน
ตัวอย่างมหาวิทยาลัยที่เปิดรับสมัคร คณะบัญชี
มหาวิทยาลัยรัฐ
- จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
- มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี
- มหาวิทยาลัยกรุงเทพสุวรรณภูมิ
- มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์
- มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- มหาวิทยาลัยขอนแก่น
- มหาวิทยาลัยเจ้าพระยา
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ
มหาวิทยาลัยเอกชน
- มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย
- มหาวิทยาลัยศรีปทุม
- มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
- มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
- มหาวิทยาลัยรังสิต
- มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ
- มหาวิทยาลัยเอเชียอาคเนย์
- มหาวิทยาลัยพายัพ
เงินเดือนผู้ตรวจสอบบัญชี
กว่าจะเป็น ผู้ตรวจสอบบัญชี นั้น ไม่ได้เป็นง่ายๆ นอกจากเรียนจบทางด้านสายบัญชีมาโดยตรงแล้ว ก็ต้องฝึกงาน เพื่อหาประสบการณ์ และที่สำคัญ ต้องผ่านการสอบใบประกาศ CPA ของสภาวิชาชีพบัญชีให้ผ่านก่อน ถึงจะสามารถเป็นผู้ตรวจสอบบัญชีได้ โดยเงินเดือนเริ่มต้นนั้น อยู่ที่ประมาณ 30,000 – 40,000 บาทต่อเดือน ยิ่งถ้ามีประสบการณ์และความเชี่ยวชาญมากเท่าไหร่ ก็จะได้เงินเดือนสูงเพิ่มขึ้นไปเรื่อยๆ สามารถได้เงินมากที่แสนบาทต่อเดือนเลย
สรุป
งานของ ผู้ตรวจสอบบัญชี ต้องเริ่มจากการเข้าใจงานทางด้านบัญชีทั้งหมดให้ดีเสียก่อน เพราะหลังจากที่เราสามารถเข้าใจทั้งหมดได้แล้ว เราก็จะสามารถหาข้อผิดพลาดที่ต้องแก้ไขได้ง่ายขึ้น ก่อนที่จะเป็นผู้ตรวจสอบบัญชีได้ ต้องเรียนจบระดับปริญญาตรี คณะบัญชี หาฝึกงาน เพื่อเสริมประสบการณ์ และต้องไปสอบใบประกาศ CPA ให้ผ่าน ถึงจะสามารถเป็นผู้ตรวจสอบบัญชีได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย ส่วนเรื่องของเงินเดือน ก็บอกเลยว่า สามารถอัพได้ถึงแสนบาทกันเลย
ขอบคุณภาพบางส่วนจาก Ernst Wintter & Associates LLP